Onuncu Risale

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ

وَجَعَلْنَاهَا رُجُومًا لِلشَّيَاطِينِ

   İ‘lem eyyühe’l-aziz! Şu ayet-i kerimenin yüksek semasına çıkıp sırrını fehmetmek için yedi basamaklı bir merdiven kuruyoruz.

   Birinci Basamak: Semavatın, melâike ile tesmiye edilen münasip sakinleri vardır. Çünkü, küre-i arzın semaya nisbeten küçüklüğü ve hakaretiyle beraber zevilhayat ile dolu olması, semavatın o müzeyyen burçları zevil-idrak ile dolu olmasını tasrih ediyor. Ve keza, semavatın bu kadar ziynetlerle tezyin edilmesi, behemehal zevil-idrakin takdir ve istihsan ile nazar-ı hayretlerini celbetmek içindir. Çünkü, hüsn-ü ziynet, âşıkların celbi içindir. Yemek ve taam da aç olanlara yapılır. Maahaza ins ve cin, o vazifeyi ifaya kâfi değillerdir. Ancak gayr-i mahdut, oraya münasip melâike ve ruhaniler  o vazifeyi ifa edebilir.

   İkinci Basamak: Arzın semavatla alâkası, muamelesi olup aralarında çok büyük irtibat vardır. Evet, arza gelen ziya, hararet, bereket vesaire semavattan geliyor. Arzdan da semaya dualar, ibadetler, ruhlar gidiyor. Demek, aralarında cereyan eden ticarî muameleden anlaşılıyor ki, arzın sakinleri için semaya çıkmaya bir yol vardır ki; enbiya, evliya, ervah, cesetlerinden tecerrüd ile semavata uruc ederler.