Kitaplar
Mesnevî-i Nuriye

libas ve sair ihtiyaçlarınızı temin ediyorsunuz. Parasız aldığınız bu malları ilâhî hazineden almayıp birer birer esbaba yaptıracak olursanız, acaba bir nar tanesini ne kadar zamanlarda elde edip, ne kadar pahalı alacaksınız? Çünkü o nar, bütün eşya ile alâkadardır. Az bir zamanda, az bir kıymetle husûle gelmesi imkân haricidir. Ve aynı zamanda ondaki ziynet, intizam, sanat, rayiha, tat ve koku gibi lâtif şeylerden anlaşılıyor ki, o nar tanesi öyle bir Sâniin masnuudur ki, icadında külfet ve mübaşeret yoktur.

   Mesele böyle olduğu halde, haşeratın zevk ve heveslerini tatmin için her bir noktasında bin türlü i’caz nükteleri bulunan o küre-i arz mağazasındaki eşyanın Sânii ya şuursuz, hissiz, iradesiz, ilimsiz, ihtiyarsız, kemalsizdir ki, bu kadar bol zîkıymet antika eşyayı parasız dağıtıyor. Bu ihtimalin butlanı, isbata muhtaç olmayan bedihî bir hakikattir. Veya o hazine sahibi o hazineyi, ahirete gitmek üzere gelip muvakkaten kalan insanlara ilâhî ve rahmanî bir sofra olarak yaratmıştır. O hazine-i gaybda eşyanın icadı Kün emri ile bağlıdır. Ve bütün eşyanın melekûtiyetleri santral gibi Hakîm, Kadîr, Mürîd, Alîm bir Vâcibü’l-Vücudun yed-i kudretindedir.

   Maahaza, o ilâhî sofradaki eşya yalnız insan ve hayvanların lezzet ve zevklerini tatmin için değildir. Her bir ferd-i müstehlekte zevilhayata ait cüz’î faidelerden başka esma-i ilâhiyenin tecelliyatına ve faaliyetteki esrar ve şuunatına ait gayr-i mütenahî hikmetler, gayeler vardır. Öyle ise, bu ziyafet-i amme ve bu feyz-i âmmın bir kör kuvvetten neşet etmesi ve bu eşyanın semeratı sel gibi akıp ittifakı ve tesadüfün eline havalesi muhaldir. Çünkü, o eşyanın intizamlı hakîmane teşahhusatı ve şuurkârane muhkem hususiyatı kör tesadüf ve ittifakı reddediyor. Öyle de, o sofra-i rahmetteki ucuzluk ve kolaylık ve çokluk o eşyanın bir Cevvad-ı Mutlaktan, bir Hakîm-i Mutlaktan, bir Kadîr-i Mutlaktan geldiğini gösteren şahidlerdir.

   İ‘lem ey esbaba müptelâ insan! Bil ki, sebebin halkı ve sebebiyetinin takdiri ve müsebbebin, vücuduna lâzım olan şeylerle techizi; kudretine nisbetle zerreler ve şemsler müsavi olan zatın, Kün emriyle müsebbebi halketmesinden daha kolay, daha ekmel, daha âlâ değildir. 

Hata Bildirim Formu
Sayfalar
123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081828384858687888990919293949596979899100101102103104105106107108109110111112113114115116117118119120121122123124125126127128129130131132133134135136137138139140141142143144145146147148149150151152153154155156157158159160161162163164165166167168169170171172173174175176177178179180181182183184185186187188189190191192193194195196197198199200201202203204205206207208209210211212213214215216217218219220221222223224225226227228229230231232233234235236237238239240241242243244245246247248249250251252253254255256257258259260261262263264265266267268269270271272273274275276277278279280281282283284285
Fihrist
Lügat