Kitaplar
İşarat'ül-İ'caz

   Üçüncüsü: Zamirü’l-fasl olan   هُمْ  , ehl-i kitabdan olup Hazret-i Muhammed aleyhissalâtü vesselâma iman etmeyenlere bir târiz olmak üzere, bu cümle ile yapılan hasrı tekid etmek ile beraber, güzel bir nükteyi tazammun etmiştir. Şöyle ki:

   Mübteda ile haber arasında bulunan   هُمْ   zamiri, mübtedayı çok haberlere mübteda yapar. Ve bu gibi haberlerin tayinini de hayale havale eder. Yani, haberlerin mahdut ve muayyen olmadığını hayale arz etmekle, hayali münasip haberleri taharri etmeye teşvik eder. Nasıl ki Zeyd’i ele almakla, “Zeyd âlimdir, Zeyd fâdıldır, Zeyd güzeldir” gibi Zeyd’in sıfatlarından çok hükümleri dizebilirsin; kezalik,   اُولٰۤئِكَ  ’den sonra gelen   هُمْ   zamiri, hayali harekete getirmekle, “Onlar ateşten kurtulurlar”, “Onlar Cennete girerler”, “Onlar rü’yete mazhar olurlar” ve daha bu gibi sıfatlarına münasip çok hükümleri ve cümleleri hayale yaptırır.

   Dördüncüsü:   اَلمُفْلِحُونَ   kelimesindeki   اَلْ  , hakikati tasvire işarettir. Sanki lisan-ı hâliyle diyor ki: “Eğer müflihlerin hakikatini görmek istersen,   اُولٰۤئِكَ  ’nin ayinesine bak, sana temessül edecektir.” Yahut onların tayin ve temyizlerine işarettir. Sanki diyor: “Ehl-i felâh olanları tanımak istersen,   اُولٰۤئِكَ  ’ye bak; içindedirler.” Veya hükmün zâhir ve bedihi olduğuna işarettir.

   Beşincisi: Felâh ve necat yollarını tayin etmeyen   اَلمُفْلِحُونَ   kelimesindeki ıtlak, tamim içindir. Şöyle ki:

   Kur’an’a muhatap olan, matlubları ve istekleri muhtelif pek çok tabakalardır ki; bir kısmı ateşten necat istiyorlar, bir kısmı Cennete girmek istiyorlar, bir kısmı rü’yete mazhar olmak istiyorlar. Ve bunlar gibi, o tabakaların pek çok dilekleri vardır. Kur’an-ı Kerim,   اَلمُفْلِحُونَ   kelimesini âmm ve mutlak bırakmıştır ki, herkes istediğini takip etsin.

Hata Bildirim Formu
Sayfalar
123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081828384858687888990919293949596979899100101102103104105106107108109110111112113114115116117118119120121122123124125126127128129130131132133134135136137138139140141142143144145146147148149150151152153154155156157158159160161162163164165166167168169170171172173174175176177178179180181182183184185186187188189190191192193194195196197198199200201202203204205206207208209210211212213214215216217218219220221222223224225226227228229230231232233234235236237238239240241242243244245246247248249250251252253254255256257258259260261262263264265266267268269270271272273274275276277278279280281282283284285286287288289290291292293294295296297298299300301302303304305306307308309310
Fihrist
Lügat