Üçüncüsü: “Hidayetin neticesi, semeresi ve hidayetteki lezzet ve nimet nedir?” diye sual eden sâile cevaptır. Yani, hidayette saadet-i dâreyn vardır. Hidayetin neticesi, nefs-i hidayettir. Hidayetin semeresi, ayn-ı hidayettir. Zira hidayet; haddizatında büyük bir nimettir ve vicdanî bir lezzettir ve ruhun cennetidir. Nasıl ki dalâlet, ruhun cehennemidir; öyle de,   وَبِاْلاٰخِرَةِ  , ahiretin felah ve saadetini intac eder.

   İkinci Mehaz:   اُولٰۤئِكَ    ile yapılan işaret-i hissiye; bir şeyin müteaddit sıfatlarını zikretmek, o şeyin zihinlerde tecessüm etmesine ve akılda hazır ve hayalde mahsus olmasına sebep olduğuna işarettir. Maahaza, sabıkan zikirlerinden bir ma’hudiyet çıkar. Bu ma’hudiyet-i zikriye ma’hudiyet-i haricîyelerine kapı açar. Haricî olan ma’hudiyetlerinden, mümtaz ve müstesna insanlar oldukları tebarüz eder ki, nev-i beşer içinde gözünü açıp bakanların gözlerine en evvel onların parıltıları çarpar.

   Üçüncü Mehaz: Uzaklığı ifade eden   اُولٰۤئِكَ   onların filcümle yakın oldukları halde uzak gösterilmeleri ulüvv-ü mertebelerine mecazî bir işaret olduğuna işarettir. Çünkü, uzakta bulunanlara bakıldığı zaman, boyca en uzunları görünür. Maahaza, zamanî ve mekânî olan bu’d, hakikî kasd edilirse, belâgata daha uygun olur. Çünkü, bütün asırlar Asr-ı Saadet gibi bu ayeti zikrediyorlar. Öyle ise,   اُولٰۤئِكَ   ile yapılan işaret, safların evvellerine işarettir. Ve bu itibarla bu’d hakikî olur, mecazî değildir. Binaenaleyh, onların hakikaten zaman ve mekânca uzak oldukları halde işaret-i hissiye ile gösterilmeleri, azametlerine ve ulüvv-ü mertebelerine işarettir.

   Dördüncü Mehaz: Ulviyeti ifade eden   عَلٰى   kelimesidir.

   Arkadaş! Eşya ve şeyler arasında öyle münasebetler vardır ki; onları ayine gibi yapıyor. Her birisi, ötekisini gösteriyor. Birisine bakıldığı zaman ötekisi görünür. Mesela, bir parça cam, büyük bir sahrayı gösterdiği gibi, bazen olur ki; bir kelime, uzun ve hayali bir macerayı sana gösterir. Bir kelime, pek acib bir vukuatı senin gözünün önüne getirir, temessül ettirir.