Sual:   الٓمٓ *   ذٰلِكَ الْكِتَابُ لاَرَيْبَ فِيهِ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ    ayet-i kerimesinin cümleleri atıf ile birbiriyle bağlanmamış olması neye binaendir?

   Cevap: O cümleler arasındaki şiddet-i ittisal, bağlılık ve sarılmaktan bir ayrılık yoktur ki, birbiriyle bağlanmaya lüzum olsun. Zira, o cümlelerin her birisi arkadaşlarına hem babadır, hem oğul; yani, hem delildir, hem neticedir.

   Evet,   الٓمٓ    lisan-ı hâliyle hem muarazaya meydan okur, hem mu’ciz olduğunu ilân eder.   ذٰلِكَ الْكِتَابُ  , hem bütün kitablara faik olduğunu tasrih eder, hem müstesna ve mümtaz olduğunu izhar eder.   لاَرَيْبَ فِيهِ  , hem Kur’an’ın şek ve şüphe yeri olmadığını tasrih eder, hem müstesna ve mümtaz olduğunu izhar eder.   هُدًى لِلْمُتَّقِينَ  , hem tarik-i müstakimi irae etmekle muvazzaf olduğunu gösterir, hem mücessem bir nur-u hidayet olduğunu ilân eder. İşte bu cümlelerden her birisi, ifade ettiği birinci manasıyla arkadaşlarına delil olduğu gibi, ikinci manasıyla da onlara neticedir. Sonra, bu ayetin şu cümleleri arasında i’caza menba, belâgata medar olan on iki münasebet, alâka ve bağlılık vardır. Bunlardan misal olarak üç taneyi zikir, ötekileri de sana havale ederim.

   1.   الٓمٓ    bütün muarızları muarazaya davet eder. Öyle ise, en yüksek bir kitaptır. Öyle ise, bir yakîn sadefidir. Zira kitabın kemali, yakîn iledir. Öyle ise nev-i beşer için mücessem bir hidayettir.

   2.   ذٰلِكَ الْكِتَابُ    Yani, emsaline tefevvuk etmiştir. Öyle ise müstesnadır; çünkü, şek ve şüphe yeri değildir. Çünkü, muttakilere doğru yolu gösterir. Öyle ise mucizedir.