Sure-i Bakara

   Sual: Îcaz ile i’caz sıfatlarını havi Kur’an-ı Azimüşşanda 

                                                وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ   *  فَبِأَىِّ اٰلاَءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ   *   بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحيمِ    

gibi pek çok ayetler tekerrür etmektedir. Halbuki, bu tekrarlar, belâgata münafidir; usanç veriyor?

   Cevap: Ey arkadaş! Her parlayan şey, yakıcı ateş değildir. Evet, tekrar ve tekerrür bazen usanç veriyor; fakat, umumî değildir. Her yere, her kelâma ve her kitaba şamil değildir. Usanç verici addedilen pek çok zâhirî tekrarlar, belâgatça istihsan ve takdir edilmektedir. Evet, insanın yediği yemekler, biri gıda, diğeri tefekküh olmak üzere iki kısımdır. Birinci kısım tekerrür ettikçe memnuniyet verir, kuvvet verir, kat kat teşekkürlere sebep olur. İkinci kısmın tekerrüründe usanç, teceddüdünde lezzet vardır. Kezalik, kelâmlar da iki kısımdır. Bir kısmı ruhlara kut, fikirlere kuvvet verici hakikatlerdir ki, tekerrür ettikçe, güneşin ziyası gibi, ruhlara, fikirlere hayat verir. Meyve kabilinden iştihayı açan kısımda tekerrür makbul değildir, istihsan edilmez. Buna binaen, Kur’an, heyet-i mecmuasıyla kalblere kut ve kuvvet olup, tekrarı usanç değil, halavet ve lezzet verdiği gibi; Kur’an’ın ayetlerinde de öyle bir kısım vardır ki, o kuvvetin ruhu hükmünde olup, tekerrür ettikçe daha ziyade parlar, hak ve hakikat nurlarını saçar. 

هُوَ الْمِسْكُ مَا كَرَّرْتَهُ يَتَضَوَّعُ