katlin mübah kısmına da şamildir. Cihadda veya bir cemaati kurtarmak için yapılan katl’ler gibi ki, bu katl, fesada münasip olmaz.

    اَلدِّمَۤاءَ  , sefk kelimesinin delâlet ettiği ıraka-i dem’deki dem’i tekiddir.

    وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَ  : Beşerin ca’lindeki hikmeti soran melâikeye, sanki şöyle bir itiraz varid olmuştur: “Beşerin Allah’a yapacağı ibadet ve takdis, onun ca’line sebeb-i kâfi gelmez mi ki, ca’linin hikmetini soruyorsunuz?” İşte “vav-ı hâliye” ile zikredilen   وَنَحْنُ نُسَبِّحُ   (ilâ âhir) cümlesi, güya o itirazı ref’ etmeye işarettir.   نَحْنُ   maâsiden masum melâikenin cemaatlerinden kinayedir. Cümlenin cümle-i ismiye şeklinde zikredilmesi, tesbihin melâikeye bir seciye olduğuna ve melâikenin tesbihata mülâzım ve müdavim olduklarına işarettir.

    نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ  : “Bizler, bütün ibadetlerin sana mahsus olduğunu kâinata ilân ediyoruz ve Cenab-ı Uluhiyetine layık olmayan şeylerden münezzeh olduğuna iman ve bütün evsaf, azamet ve celâl ile muttasıf olduğuna itikad ediyoruz.”

    وَنُقَدِّسُ لَكَ   : Bu  ( ل ), ya sılâdır, bir manayı ifade etmez; veya ta’lil ve sebebiyet içindir. Birinci ihtimale göre,   نُقَدِّسُكَ   takdirinde olur. Yani, “Seni takdis ve tathir ediyoruz”  demektir. İkinci ihtimale nazaran,   نُقَدِّسُ ِلاَجْلِكَ    takdirinde olur. Yani, “Biz, nefislerimizi, fiillerimizi günahlardan temizlemekle beraber, kalblerimizi mâsivandan çeviriyoruz” demektir.

   Bu  ( وَ ) ise, iki rezileyi cem’ ve birbirine atfeden   يَسْفِكَ  ’deki  ( و )’ın aksine ve inadına olarak, biri takdis, diğeri tesbih iki fazileti cem’ ve birbirine atfediyor.