وَاُتُوا بِهِ مُتَشَابِهًا  : Bu cümle, itiraziyedir. Yani, yeni bir hükmü ifade etmek için zikrine lüzum olmadığı halde,   هٰذَا الَّذِى رُزِقْنَا مِنْ قَبْلُ   cümlesindeki hükmü tasdik ve illetini beyan etmek üzere, evvelki cümleye bir zeyil ve bir fezleke olarak zikredilmiştir. Bina-i meçhul sigasıyla   اُتُوا  ’nün zikredilmesi, ehl-i Cennetin işleri, hademeleri tarafından görülmekte olduğuna işarettir.

    مُتَشَابِهًا   Yani, zâhiren ve şeklen bir olduğundan, ülfet lezzetini veriyor; bâtınen ve taamen de ayrı olduğu cihetle, teceddüd lezzetini veriyor. Bu itibarla   مُتَشَابِهًا   kelimesi, her iki lezzeti îma ediyor.

   وَلَهُمْ فِيهَۤا اَزْوَاجٌ مُطَهَّرَةٌ  : Bu cümle,   لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِى   (ilâ ahir) cümlesine atıftır. Atfın tarafeyni arasında lâzım olan münasebetin iktizasınca takdir-i kelâm şöyle olsa gerektir: “Onlar, kendi cisimleri için bir meskene muhtaç oldukları gibi, kadınları için de bir meskene muhtaçtırlar.”   لَهُمْ   kelimesi ihtisası ifade ettiği cihetle, o ezvacın, onların mülkü ve onlara mahsus olduklarına delâlet ettiği gibi, dünya kadınlarından başka   حُورٌ عِينٌ   ile tabir edilen bir kısım kadınlar da onlar için yaratılmış olduğunu imaen gösteriyor.

    فِيهَا  : Cennet, o kadınlara zarf ve mesken olduğundan anlaşılır ki, o kadınlar, o yüksek Cennete layıktırlar ve aynı zamanda, Cennet derecelerinin yüksekliği nisbetinde onların hüsünleri de yükseliyor. Ve keza, Cennetin de onlar ile müzeyyen olduğuna gizli bir îma vardır.

   مُطَهَّرَةٌ   tef’il bâbından ism-i mef’ul olduğundan, herhalde tathir edici bir fail vardır. O fail de, ancak yed-i kudret’tir. Binaenaleyh, yed-i kudret’in