Kitaplar
İşarat'ül-İ'caz

    مِنْهَا مِنْ ثَمَرَةٍ   denilmektense,   مِنْ ثَمَرَاتِهَا   denilmiş olsaydı daha muhtasar ve daha güzel olurdu. Fakat, mezkûr suallerden iki suale cevap olduğundan,   مِنْهَا   ayrı,   مِنْ ثَمَرَةٍ   ayrı söylemek icab etmiştir.   مِنْ ثَمَرَةٍ  ’deki tenkir, tamimi ifade ettiği cihetle, Cennetin bütün semereleri rızık olmaya şayan olduğuna işarettir.

   رِزْقًا   kelimesinin tenkiri ise, açlığı gidermek için yediğiniz, gördüğünüz rızık olmadığına işarettir.

   قَالُوا   tefaul bâbının manası olan şirketi andırıyor. Yani, “O rızkın acib keyfiyetinden ettikleri taaccüb ve istiğrabı birbirine söylemeye başladılar.”

    هٰذَا الَّذِى رُزِقْنَا مِنْ قَبْلُ  : Bu cümlede mübhem bırakılıp, beyan edilmeyen “rızık” kelimesinin dört manaya ihtimali vardır:

 Birincisi: Rızıktan maksat, amel-i salihdir. Yani, “Bu dâr-ı dünyada rızık olarak bize nasip kılınan amel-i salih, yani şimdi yediğimiz rızıklar, dünyada yaptığımız amel-i salihin neticesidir.” Yani, amel ile ceza arasında o kadar ittisal (bağlılık) vardır ki; sanki dünyadaki amel, ahirette tecessüm edip sevap kesilmiştir. Onların sevinçleri, bu noktadan hasıl olmuştur.

 İkincisi: Rızıktan maksat, dünyanın taam ve yemekleridir. Yani, “Dünyada rızık olarak bize verilen taamlar, bunlardır. Amma zevkleri, tatları arasında dağlar kadar fark vardır.” İşte, onların istiğrabları bu noktadandır.

 Üçüncüsü: Bu semereler, biraz evvel yediğimiz semereler gibidir; amma suretleri bir, manaları, tatları ayrıdır. Demek, sureten, şeklen bir olduklarından ülfet lezzetini veriyor; tatlarının ayrı olmasıyla da teceddüd lezzeti hasıl oluyor. İşte, sevinçleri bu noktadandır.

 Dördüncüsü: Hemen şimdi yediğimiz meyveler, bu dallardaki meyvelerdir. Demek, bir meyve koparıldığı zaman, yeri boş kalmıyor, derhal yerine bir meyve peyda olur. İşte bundandır ki, Cennetin meyvelerinde noksaniyet olmuyor.

Hata Bildirim Formu
Sayfalar
123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081828384858687888990919293949596979899100101102103104105106107108109110111112113114115116117118119120121122123124125126127128129130131132133134135136137138139140141142143144145146147148149150151152153154155156157158159160161162163164165166167168169170171172173174175176177178179180181182183184185186187188189190191192193194195196197198199200201202203204205206207208209210211212213214215216217218219220221222223224225226227228229230231232233234235236237238239240241242243244245246247248249250251252253254255256257258259260261262263264265266267268269270271272273274275276277278279280281282283284285286287288289290291292293294295296297298299300301302303304305306307308309310
Fihrist
Lügat