Kitaplar
İşarat'ül-İ'caz

esbabı ayırır ve ihtilâf maddelerini tefrik eder. Sonra, Cehennem ebede elverişli olarak metin ve kavi bir cisimle teşekkül ederek,   وَامْتَازُوا   hitabına hedef olur; Cennet ise, esasatıyla beraber ebedî ve muhkem bir şekilde tecelli eder ve münceli olur. Evet gerek Cehennemi, gerek Cenneti teşkil eden ecza ve maddeler arasında münasebet vardır, zıddiyet yoktur. Münasebet, intizamın şartıdır; nizam da, devama sebeptir. Ve keza, bu iki menzilin halkı da ebedî oldukları için, vücudlarını teşkil eden ecza tegayyüre maruz değildir. Çünkü, dünyadaki cisimlerinin terkip ve tahlilleri arasında muvazene yoktur. Yani cisim bünyelerine girenlerin, çıkanların arasında nisbet yoktur. Onun için inhilâle yüz tutarlar. Fakat ahiretteki cisimlerin yapılışı öyle değildir. Eczaları arasında tam manasıyla muvazene vardır ki; inhilâle mahal kalmaz.

   Üçüncü ve Dördüncü Noktalar: Yani dünyanın ikinci tamiriyle haşrin vukuudur.

   Evet, tevhid ve nübüvvetin isbatları yalnız delil-i naklî ile sahih değildir; çünkü devir lâzım gelir. Evet, Kur’an ve hadisten ibaret olan naklî delillerin sıhhati, nübüvvetin sıhhat ve sıdkına bağlıdır. Eğer nübüvvet de delil-i naklî ile isbat edilirse, muhal lâzım gelir. Bunun için, Kur’an-ı Kerim, tevhid ile nübüvveti delâil-i akliye ile isbat etmiştir. Amma haşir meselesinin hem aklî, hem naklî deliller ile isbatı sahihtir.

   Delil-i aklî ile isbatı,   وَبِاْلاٰخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ   ayet-i kerimesinin bahsinde beyan edilmiştir. Hülâsası: Vücudlarında şek ve şüphe olmayan nizam, rahmet ve nimet, ancak ve ancak haşrin gelmesiyle ve ikinci bir hayatın tahakkuku ile nizam, rahmet, nimet olabilirler. Eğer haşir gelmezse ve ikinci bir hayat tahakkuk etmezse, bunları esmaü’l-ezdaddan addetmek lâzım gelir.

   Delil-i naklî ise: Kur’an-ı Mu’cizü’l-Beyan ile bütün enbiya, haşrin geleceğine ittifak etmişlerdir.

   Aklî ve naklî deliller ise: Fahreddinü’r-Razi'nin tefsirinde, bu kabil delilleri bildiren ayetler beyan edilmiştir. Hülâsa: Bilhassa hayvanat ve nebatatta 

Hata Bildirim Formu
Sayfalar
123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081828384858687888990919293949596979899100101102103104105106107108109110111112113114115116117118119120121122123124125126127128129130131132133134135136137138139140141142143144145146147148149150151152153154155156157158159160161162163164165166167168169170171172173174175176177178179180181182183184185186187188189190191192193194195196197198199200201202203204205206207208209210211212213214215216217218219220221222223224225226227228229230231232233234235236237238239240241242243244245246247248249250251252253254255256257258259260261262263264265266267268269270271272273274275276277278279280281282283284285286287288289290291292293294295296297298299300301302303304305306307308309310
Fihrist
Lügat