Kitaplar
İşarat'ül-İ'caz

    لَكُمْ   ’deki  (  ل  ) , ecliyet ve sebebiyet içindir. Yani, siz rızkın gelmesine sebepsiniz, amma istifadesi size mahsus ve münhasır değildir ve başkalar da tebean istifadeye şeriktirler. Ve keza, Cenab-ı Hak sizlere nimetlerini tahsis ettiği gibi; sizin de şükrünüzü ona tahsis etmeniz lâzım geldiğine işarettir.

    فَلاَ تَجْعَلُوا لِلّٰهِ اَنْداَدًا   : Başta bulunan  (  ف  ) ,  geçen dört fıkraya bakıyor. Yani, “Odur Mabud; şerik yapmayınız. Odur Kadîr-i Mutlak; şerikini itikad etmeyiniz. Odur Mün’im; şükründe şerik yapmayınız. Odur Hâlik; başka bir hâlik tahayyül etmeyiniz.”

   تَجْعَلُوا  : Bu tabirin   تَعْتَقِدُوا   tabirine tercihi, onların, Allah’a isnad ettikleri şeriklerin ve misillerin aslı ve hakikati olmadığı için, o uydurma şeriklerin itikad edilecek şeyler olmadığına, ancak uydurma, ca’li şeyler olduklarına işarettir.

   لِلّٰهِ  : Lafza-i Celâlin   اَنْدَادًا   üzerine takdimi, Allah’ın daima hazır olduğunu düşünmek lüzumuna; ve nehyin menşei, şerikin Allah için yapılışı olduğuna işarettir.

   اَنْدَادًا  : Endad,   نِدْ   ’in cem’idir;   نِدْ   ise, “misil” manasınadır. Halbuki, Cenab-ı Hakka yapılan misil, onun zıddı olur. Bir şey, hem zıt, hem misil olamaz ve bir şeyin zıddı, ona misil olamaz. Öyle ise mislin bulunması, mislin muhaliyetini istilzam eder.

    اَنْدَادًا  ’in siga-i cem’ ile zikri, müşriklerin cehaletine işarettir; yani, “Hiçbir cihetten bir benzeri olmayan Cenab-ı Hakka nasıl bir sürü misil ve zıt yapıyorsunuz.” Ve keza, bütün enva-ı şirkin reddine işarettir; yani, “Ne zatında ve ne sıfatında ve ne ef’alinde şeriki, şebihi yoktur.” Ve keza vesenî, sabiî, ehl-i teslis, ehl-i tabiat gibi fırak-ı dâllenin tevehhüm ettikleri şeriklerin tabakalarına işarettir.

Hata Bildirim Formu
Sayfalar
123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081828384858687888990919293949596979899100101102103104105106107108109110111112113114115116117118119120121122123124125126127128129130131132133134135136137138139140141142143144145146147148149150151152153154155156157158159160161162163164165166167168169170171172173174175176177178179180181182183184185186187188189190191192193194195196197198199200201202203204205206207208209210211212213214215216217218219220221222223224225226227228229230231232233234235236237238239240241242243244245246247248249250251252253254255256257258259260261262263264265266267268269270271272273274275276277278279280281282283284285286287288289290291292293294295296297298299300301302303304305306307308309310
Fihrist
Lügat