نَاسُ   aslında nisyandan alınmış bir ism-i faildir, vasfiyet-i asliyesi mülâhazasıyla insanlara bir itaba işarettir. Yani, “Ey insanlar! Ne için misak-ı ezeliyi unuttunuz?” Fakat, bir cihetten de insanlara bir mazeret yolunu gösteriyor. Yani, “Sizin o misakı terk etmeniz amden değil, belki sehiv ve nisyandan ileri gelmiştir.”

    اُعْبُدُوا   nidâya cevaptır. Mü’min, kâfir, münafık olan geçen tabakalar nidâ ile çağırıldıklarından,   اُعْبُدُوا   emri, devam, itaat, ihlâs, tevhid gibi her tabakaya münasip bir manayı ifade eder.

    رَبَّكُمْ   : Rab ünvanı   اُعْبُدُوا   ile teklif edilen ibadete bir illet ve bir sebebe işarettir. Yani, “Sizin terbiyeniz Rabbinizin elinde olduğundan, daima Ona muhtaçsınız. Ve terbiyenize lâzım olan bütün levazımatı veren Odur. Onun, o nimetlerine şükür lâzımdır. Şükür ise ancak ibadettir.”

    اَلَّذِى خَلَقَكُمْ  :   اَلَّذِى   esma-i mübheme’den olduğu için, merci ve medlûlü ancak sılâ denilen dahil olduğu cümle ile malum olur. Meselâ,   اَلَّذِى جَۤائَكَ   denildiği zaman, gelen adamın yalnız sana gelmekle malumiyeti var, başka cihetten malumiyeti yoktur. Binaenaleyh, burada   رَبَّ   kelimesinin   اَلَّذِى   ile vasıflandırılması Cenab-ı Hakkın marifeti, hakikatiyle olmayıp, ancak ef’al ve âsârıyla olduğuna işarettir.

   İcad, inşa veya başka bir kelimeye tercihen yaratılışın güzel şeklini ifade eden   خَلَقَ   tabiri, insanlardaki istidadın sedâd ve istikametçe ibadete elverişli olduğuna işarettir. Ve keza, ibadet yaratılışın ücreti ve neticesidir. Bu itibarla, sevap ibadetin ücreti olmayıp, ancak Cenab-ı Hakkın kereminden olduğuna işarettir.