Sual: Ribh fiili, hakikaten münafıkların fiili olduğu halde, bu cümlede ticarete isnad edilmiş olduğu neye işarettir?
Elcevap: Onların ne bu ticaretlerinde, ne eczasında, ne ahvalinde ve ne vesaitinde, ne cüz’î ve ne de küllî bir faide bulunmadığına işarettir. Evet, bazı ticaretlerde matlub kâr olmasa da, ahvalinde veya vesaitinde az çok bir faide olabilir. Fakat, bu ticaret ise, şerr-i mahzdır, faidelerden tamamen mahrum bir zarardır.
وَمَا كَانُوا مُهْتَدِينَ Yani, re’sü’l-mallarını zayi etmekle hüsrana maruz kaldıkları gibi, yollarını da kaybetmişlerdir. Bu cümlede surenin başındaki هُدًى لِلْمُتَّقِينَ cümlesine gizli bir remiz vardır ki, Kur’an-ı Kerim hidayeti vermemiş değildir; hidayeti vermiş de bunlar kabul etmemişlerdir.
***