Sonra, mü’minlere gidip geldiklerinden hasıl olan şüpheyi izale etmek için and dilemeye mecbur oldular. Ve imanın hilâfına, hakikatlere adem-i hürmet ve istihfafta bulunarak kıymetli şeylere ihanet ettiler ki, kendilerine atfedilen ittihamları def’ etsinler. İşte, Kur’an-ı Kerim buna   اِنَّماَ نَحْنُ مُسْتَهْزِؤُنَ   ile işaret etmiştir. Yani, “Bizim mü’minler ile olan ihtilâtımız onlarla istihza içindir. Aramızda samimiyet yoktur; ancak yüzlerine gülüyoruz.”

   Sonra, münafıkların şu gidiş ve söyleyişlerini dinleyen sâmiin mü’minlerin de mukabelede bulunmalarını intizar etmekte bulunduğu, siyak-ı kelâmdan anlaşıldı. Bunun için, Kur’an-ı Kerim de mü’minlere bedel   اَللّٰهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ   diye mukabelede bulunmuştur. Yani, “Cenab-ı Hak, onların istihzaları üzerine, eşedd-i ceza ile dünya ve ahirette tecziye eder ve edecektir.”

   Cenab-ı Hakkın şu mukabelesi, mü’minlerin şerefine ve münafıkların yaptıkları istihzanın Cenab-ı Hakkın tecziyesine karşı adem hükmünde kaldığına ve onların hamakatlerine işarettir.

   Sonra, Kur’an-ı Kerim   وَيَمُدُّهُمْ فِى طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ   cümlesiyle, cezalarını istihza suretiyle tasvir etmiştir. Yani, “Onlar dalâlet ve tuğyanı intac eden esbaba su-i ihtiyarlarıyla ve arzularıyla tevessül ettikleri için, sanki lisan-ı hâlleriyle dalâletin talebinde bulunmuşlardır. Cenab-ı Hak da onların talepleri üzerine istediklerine yardım etmiştir.”

   Bu ayetin tazammun ettiği cümlelerin heyetleri arasında intizam ciheti ise:

   Dahil olduğu hükmün kat’iyetini ifade eden   وَاِذَا لَقُوا الَّذِينَ اٰمَنُوا ’deki   اِذَا   onların mü’minlere olan mülâkatlarını amden ve kasden cezm ettiklerine işarettir.